„Czuję się, jakbym żył w dwóch światach” – co zrobić, gdy emigracja rozdziera od środka?

4 czerwca 2025
„Czuję się, jakbym żył w dwóch światach” – co zrobić, gdy emigracja rozdziera od środka?

Życie na emigracji to dla wielu osób nie tylko szansa na rozwój zawodowy i lepsze życie materialne, ale też codzienne zmaganie się z wewnętrznym rozdźwiękiem. Polacy mieszkający w Wielkiej Brytanii często mówią: „Tu mieszkam, ale tam jest mój dom”, „Czuję się, jakbym był nigdzie”, „Jestem za mało brytyjski, ale już też nie do końca polski”.

 

To doświadczenie określane jest mianem podwójnej tożsamości kulturowej i może prowadzić do poważnego stresu kulturowego. Czym jest to zjawisko, jak wpływa na nasze zdrowie psychiczne i gdzie można znaleźć pomoc – także po polsku?

 

 

Podwójna tożsamość – życie na granicy dwóch światów

 

Tożsamość kulturowa to nie tylko język i paszport – to zestaw wartości, norm i emocjonalnego zakorzenienia. Emigracja uruchamia proces głębokiej przemiany. Osoba, która wyjeżdża do innego kraju, staje się częścią nowej kultury, ale nie przestaje być częścią tej, z której pochodzi.

 

Berry (2005) opisuje ten stan jako „akulturację”, czyli konieczność pogodzenia dwóch systemów wartości. Może to prowadzić do wzbogacenia tożsamości, ale też do wewnętrznego rozdarcia.

 

Objawy podwójnej tożsamości i stresu kulturowego:

* poczucie obcości zarówno w kraju pochodzenia, jak i w kraju emigracji,

* trudność w nawiązywaniu głębokich relacji z osobami z innych kultur,

* wewnętrzny konflikt wartości (np. różnice w podejściu do rodziny, pracy, wyrażania emocji),

* tęsknota za „normalnością” i stabilizacją tożsamości,

* ambiwalencja: pragnienie powrotu i lęk przed nim jednocześnie.

 

Stres kulturowy emigracja to coś więcej niż „trudności z akcentem” – to często chroniczne napięcie emocjonalne, które może prowadzić do wypalenia, obniżonego nastroju, a nawet depresji (Bhugra i Becker, 2005).

 

???? Sprawdź naszą ofertę i umów się na pierwsze spotkanie: https://osrodek.uk/pl/

 

Dlaczego tak trudno pogodzić „bycie stąd” i „bycie stamtąd”?

 

Tożsamość to nie suma etykiet, ale proces, który rozwija się przez całe życie. Emigracja burzy dotychczasowe „ja” i zmusza do tworzenia nowego – często w warunkach presji, niepewności i poczucia osamotnienia.

 

Gabor Maté (2022) zauważa, że wewnętrzne rozdarcie może prowadzić do mechanizmów obronnych takich jak odcięcie emocjonalne, perfekcjonizm lub kompulsywne dążenie do sukcesu – wszystko po to, by „zasłużyć” na miejsce w nowej kulturze.

 

 

 

Jak sobie pomóc?

 

1. Nazwij to, czego doświadczasz

 

Już samo uświadomienie sobie, że podwójna tożsamość Polacy w UK to powszechne zjawisko, może przynieść ulgę. Nie jesteś „dziwny” ani „słaby” – po prostu żyjesz w warunkach, które wymagają ogromnej elastyczności emocjonalnej.

 

2. Znajdź bezpieczną przestrzeń do rozmowy

 

Psychoterapia to nie tylko leczenie zaburzeń – to także miejsce, gdzie można bezpiecznie eksplorować swoją tożsamość, wątpliwości i emocje. Wsparcie psychologiczne emigracja to nie luksus, lecz świadoma decyzja o zadbaniu o siebie.

 

???? W Yellow Scarf Support oferujemy terapię po polsku, także online, z pełnym zrozumieniem kontekstu emigracyjnego. https://osrodek.uk/

 

3. Nie rezygnuj z języka i kultury, które Cię ukształtowały

 

Integracja nie oznacza porzucenia korzeni. Warto pielęgnować język, zwyczaje i relacje z Polską – ale też budować mosty do świata, w którym obecnie żyjesz.

 

Yalom (2021) pisał, że to, co najbardziej terapeutyczne, to poczucie, że ktoś nas naprawdę rozumie. Dlatego tak ważne jest znalezienie przestrzeni, w której nie musisz tłumaczyć, co oznacza „żyć między światami”.

 

4. Dołącz do terapii indywidualnej lub grupowej

 

Praca nad tożsamością i radzeniem sobie ze stresem kulturowym bywa łatwiejsza w relacji z drugim człowiekiem.

 

W Yellow Scarf prowadzimy terapię dla Polaków w UK, pomagając osobom zmagającym się z:

* poczuciem rozdarcia kulturowego,

* osamotnieniem i lękiem egzystencjalnym,

* kryzysem tożsamości,

* tęsknotą za krajem i brakiem zakorzenienia.

 

???? Sprawdź dostępne terminy: https://osrodek.uk/

 

 

 

Podsumowanie – możesz żyć w dwóch światach i być sobą

 

Emigracja nie musi oznaczać rozdwojenia. Choć podwójna tożsamość Polacy w UK to trudne doświadczenie, może być też szansą na rozwój, pogłębienie świadomości i większą wolność wewnętrzną.

 

Nie musisz wybierać między „byciem Polakiem” a „życiem w UK”. Możesz odnaleźć własną definicję siebie – z pomocą drugiego człowieka.

 

 

Referencje

* Berry, J.W. (2005) ‘Acculturation: Living successfully in two cultures’, International Journal of Intercultural Relations, 29(6), pp. 697–712.

* Bhugra, D. i Becker, M.A. (2005) ‘Migration, cultural bereavement and cultural identity’, World Psychiatry, 4(1), pp. 18–24.

* Maté, G. (2022) The Myth of Normal: Trauma, Illness and Healing in a Toxic Culture. New York: Avery.

* Yalom, I.D. (2021) Becoming Myself: A Psychiatrist’s Memoir. New York: Basic Books.

 

 



Komentarze (0)


    Pozostaw komentarz

    Pola oznaczona * są wymagane. Twój email nie będzie opublikowany ani udostępniony.

    Similar articles

    Współuzależnienie: Jak pomóc bliskiej osobie z uzależnieniem i nie zapomnieć o własnych potrzebach?
    Współuzależnienie: Jak pomóc bliskiej osobie z uzależnieniem i nie zapomnieć o własnych potrzebach?

    Życie z osobą uzależnioną to ciągła walka o równowagę między troską a utratą siebie. Bliscy osób zmagających się z nałogiem często czują się odpowiedzialni za ich stan, starając się kontrolować, chronić i „ratować” ukochaną osobę.

    Print From: https://osrodek.uk/pl/