Przełącz na EN-GBDisulfiram (Esperal) – blokada po alkoholu czy element terapii? Co musisz wiedzieć o tej metodzie leczenia uzależnienia.
12 sierpnia 2025
Uzależnienie od alkoholu to nie tylko fizjologiczna zależność. To także błędne koło napięcia, lęku, wstydu i poczucia winy – emocji, które często prowadzą do ponownego sięgnięcia po substancję. Jednym ze sposobów przecięcia tego schematu jest zastosowanie disulfiramu, znanego pod nazwą handlową Esperal (lub w wersji anglojęzycznej jako Antabuse). Choć jego stosowanie budzi wiele kontrowersji, wciąż znajduje zastosowanie – zarówno w Polsce, jak i w Wielkiej Brytanii.
W tym artykule przedstawiamy, jak działa disulfiram, jakie są jego zalety i ograniczenia, oraz czym różni się jego stosowanie w UK i Polsce. Jeśli zastanawiasz się nad tą metodą lub wspierasz bliską osobę w terapii – ten tekst pomoże Ci zrozumieć, co może być czynnikiem decydującym.
Disulfiram (Esperal) – jak działa?
Disulfiram należy do grupy leków awersyjnych. Oznacza to, że nie działa bezpośrednio na mechanizmy głodu alkoholowego, ale powoduje silne objawy somatyczne po spożyciu alkoholu. Mechanizm opiera się na blokowaniu enzymu dehydrogenazy aldehydowej, co skutkuje nagromadzeniem toksycznego aldehydu octowego w organizmie.
Objawy po spożyciu alkoholu podczas kuracji disulfiramem mogą obejmować:
- zaczerwienienie twarzy,
- duszności,
- zawroty głowy,
- kołatanie serca,
- nudności i wymioty,
- lęk i silne poczucie dyskomfortu.
⠀Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia w Wielkiej Brytanii (NICE, 2011), lek ten jest zalecany jako opcja trzeciego rzutu, po nieskutecznym leczeniu naltreksonem lub akamprozatem – głównie ze względu na ryzyko działań niepożądanych i potrzebę ścisłej kontroli medycznej.
Formy podania – co warto wiedzieć przed decyzją?
a)„Wszywka” (implant podskórny)
To najczęściej kojarzona forma w Polsce. Lek zostaje chirurgicznie wszczepiony pod skórę (zwykle w okolicy pośladka lub łopatki), skąd stopniowo się uwalnia przez kilka miesięcy.
- ✔ Plusy: brak konieczności codziennego przyjmowania, fizyczna bariera przed złamaniem abstynencji.
- ✘ Minusy: zabieg chirurgiczny, ryzyko infekcji, koszt jednorazowy, brak standaryzacji preparatu (nie jest oficjalnie dopuszczony przez EMA).
b).Tabletki doustne (np. Antabuse)
Stosowane głównie w Wielkiej Brytanii, dostępne na receptę (także w ramach NHS).
- ✔ Plusy: łatwa dostępność, odwracalność działania, kontrolowana dawka.
- ✘ Minusy: konieczność samodyscypliny pacjenta (codzienne przyjmowanie), możliwość pominięcia dawki w chwili kryzysu.
c) Iniekcje (zastrzyki)
W Polsce niedostępne. W Wielkiej Brytanii stosowane bardzo rzadko, wyłącznie w niektórych prywatnych ośrodkach detoksykacyjnych (National Health Service, 2023).
Zaczynasz dostrzegać konsekwencje używania substancji? Może bliscy zwracają Ci uwagę? Sprawdź jakie są sygnały uzależnienia. https://osrodek.uk/pl/blog/2025-01-27/jak-rozpoznac-pierwsze-sygnaly-uzaleznienia-10-znakow-na-ktore-warto-zwrocic-uwage.html
Legalność i dostępność – Polska vs. Wielka Brytania
- Polska: disulfiram (Esperal) jest dostępny głównie jako implant lub tabletki. Choć preparat implantacyjny nie posiada obecnie rejestracji w EMA, nadal jest szeroko stosowany jako „wszywka alkoholowa”.
- UK: dostępna jest jedynie postać doustna – Antabuse, przepisywana przez lekarza pierwszego kontaktu lub psychiatrię uzależnień. Implanty i zastrzyki są niedostępne w ramach NHS i wymagają pełnej opieki prywatnej (National Institute for Health and Care Excellence, 2011).
⠀
Zalety i ograniczenia disulfiramu
Zalety:
- działa jako bariera awersyjna – skutecznie zniechęca do sięgnięcia po alkohol,
- może być skutecznym narzędziem dla osób mających trudność z utrzymaniem abstynencji,
- zwiększa odpowiedzialność i współpracę w terapii – wymaga konsultacji z lekarzem i świadomości pacjenta,
- może być częścią zintegrowanego programu terapeutycznego, łączącego farmakoterapię, psychoterapię i wsparcie grupowe.
Ograniczenia:
- nie wpływa na mechanizmy uzależnienia psychicznego ani emocjonalnego,
- nie redukuje głodu alkoholowego,
- może powodować działania niepożądane (hepatotoksyczność, zaburzenia rytmu serca),
- wymaga współpracy, zgody i motywacji pacjenta – stosowanie przymusowe jest etycznie i klinicznie niewskazane (NICE, 2011).
Zastanawiasz się jakiego terapeutę wybrać, sprawdź na co zwrócić uwagę podejmując decyzję. https://osrodek.uk/pl/blog/2024-10-07/jak-wybrac-profesjonalnego-psychoterapeute-certyfikacja-superwizja-i-bezpieczenstwo-pacjenta.html⠀
Alternatywy – co było i co jest dziś?
Naltrekson – zatwierdzony przez FDA w 1994 r., blokuje receptory opioidowe i zmniejsza nagradzające działanie alkoholu. Jest skuteczny w redukowaniu ilości spożywanego alkoholu.
Acamprosate – wprowadzony w latach 2000–2004 w Europie, działa na układ GABA i glutaminianu, zmniejszając napięcie i wspierając abstynencję (Mason, 2001).
Disulfiram – dominował do końca lat 90., ale jego stosowanie stopniowo spadało ze względu na wprowadzenie preparatów bez efektu awersyjnego. Nadal jednak pozostaje wartościowym narzędziem, szczególnie w indywidualnych przypadkach z silną motywacją do zmiany.
Podsumowanie – co może decydować o skuteczności?
Disulfiram nie jest lekiem „na uzależnienie”. Nie rozwiąże traumy, nie wyeliminuje poczucia pustki, nie odbuduje związków. Ale może zatrzymać błędne koło działania automatycznego, dając czas i przestrzeń na podjęcie głębszej pracy terapeutycznej.
W kontekście kompleksowej terapii uzależnień – zwłaszcza w warunkach emigracji, gdzie dostępność wsparcia po polsku jest ograniczona – może pełnić funkcję stabilizującą i wspierającą.
Decyzja o jego wdrożeniu powinna być podjęta wspólnie z lekarzem i terapeutą, w atmosferze szacunku, uważności i współpracy.
Bibliografia
- National Institute for Health and Care Excellence (NICE) (2011) Alcohol-use disorders: diagnosis, assessment and management of harmful drinking and alcohol dependence. [Online] Available at: https://www.nice.org.uk/guidance/cg115
- Mason, B.J. (2001) ‘Acamprosate and naltrexone treatment for alcohol dependence: an evidence-based risk–benefit assessment’, European Neuropsychopharmacology, 11(6), pp. 477–491.
- Maté, G. (2022) The Myth of Normal: Trauma, Illness and Healing in a Toxic Culture. New York: Avery.
- World Health Organization (2022) ICD-11: International Classification of Diseases. Geneva: WHO.
- American Psychiatric Association (2013) DSM-5: Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Arlington: APA.
Jeśli zastanawiasz się nad rozpoczęciem psychoterapii, zachęcamy do skontaktowania się z nami przez telefon lub formularz kontaktowy. Nasi specjaliści chętnie odpowiedzą na Twoje pytania i pomogą Ci rozpocząć proces psycoterapii. Pamiętaj, że podejmowanie decyzji o swoim zdrowiu jest ważne i może zmienic twoje życie.
Więcej szczegółów można znaleźć na naszej stronie internetowej lub pod numerem telefonu 07534116573 Zapraszamy również do kontaktu przez email: info@osrodek.uk lub formularz kontaktowy
Zdecydowanie zachęcamy do kontaktu z naszym Ośrodkiem. Na pewno warto skonsultować swoje obawy ze specjalistą. Zapewniamy dyskrecje i przyjazną atmosferę spotkań.⠀
Komentarze (0)
Similar articles
Marihuana na emigracji: ulga, nawyk czy mechanizm ucieczki? Przewodnik dla Polaków w UK
Wielu ludzi w Wielkiej Brytanii pali marihuanę: po pracy, żeby się zresetować; w weekend — towarzysko; wieczorem — na sen. Na emigracji bywa to szybki sposób na ulgę — działa od razu, bez tłumaczenia.
Powrót z wakacji – co dzieje się w naszej psychice i jak zadbać o siebie po urlopie?
Powrót z wakacji to nie tylko rozpakowywanie walizek i sprawdzanie zaległych maili. Dla wielu osób to moment intensywnych emocji: żalu, frustracji, niepokoju, a nawet objawów przypominających stan depresyjny.
Czy marihuana przejęła kontrolę nad Twoją codziennością? Jak rozpoznać subtelne mechanizmy unikania i kiedy szukać wsparcia.
Wielu dorosłych Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii sięga po marihuanę z powodów, które z pozoru wydają się niegroźne: stres w pracy, samotność na emigracji, trudności z zasypianiem, chęć „wyluzowania się” po długim dniu. Dla niektórych to sposób na chwilowe wyciszenie, dla innych rytuał, bez którego trudno wyobrazić sobie codzienność.
Słowa, które leczą: o języku, który leczy i rani w terapii uzależnień
W psychoterapii uzależnień słowa mają znaczenie fundamentalne. To nie tylko narzędzie komunikacji, ale również materiał, z którego tworzy się relacja terapeutyczna, opowieść o sobie i podstawa zmiany. Język może leczyć – ale może też ranić, wykluczać i pogłębiać wstyd.
„Czuję się, jakbym żył w dwóch światach” – co zrobić, gdy emigracja rozdziera od środka?
Życie na emigracji to dla wielu osób nie tylko szansa na rozwój zawodowy i lepsze życie materialne, ale też codzienne zmaganie się z wewnętrznym rozdźwiękiem. Polacy mieszkający w Wielkiej Brytanii często mówią: „Tu mieszkam, ale tam jest mój dom”, „Czuję się, jakbym był nigdzie”, „Jestem za mało brytyjski, ale już też nie do końca polski”.
Pozostaw komentarz
Pola oznaczona * są wymagane. Twój email nie będzie opublikowany ani udostępniony.