Przełącz na EN-GBPowrót z wakacji – co dzieje się w naszej psychice i jak zadbać o siebie po urlopie?
21 sierpnia 2025
Yellow Scarf Ośrodek Rafal P Psychoterapia Terapia Zdrowie Psychiczne Stres Depresja Zaburzenia lękowe
Powrót z wakacji to nie tylko rozpakowywanie walizek i sprawdzanie zaległych maili. Dla wielu osób to moment intensywnych emocji: żalu, frustracji, niepokoju, a nawet objawów przypominających stan depresyjny.
Psychologiczne skutki powrotu z urlopu – jak je zrozumieć i zaopiekować się sobą
Dlaczego powrót z urlopu jest aż tak trudny?
Wakacje często pełnią rolę emocjonalnego „azylu”: to czas oderwania od obowiązków, możliwość spędzenia czasu z bliskimi, reset codziennych schematów. Nasz mózg reaguje na taki stan jak na nagrodę: obniża poziom kortyzolu, zwiększa produkcję serotoniny i dopaminy (Porges, 2011; Siegel, 2020).
Jednak powrót do codzienności może działać odwrotnie: układ nerwowy reaguje stresem, ciało napięciem, a psychika – frustracją i poczuciem utraty. To zjawisko nazywane jest post-holiday blues – czyli spadkiem nastroju po wakacjach (Vingerhoets, van Huijgevoort i van Heck, 2002).
W ujęciu psychoanalitycznym powrót z wakacji to także moment, w którym zostają naruszone nasze wewnętrzne iluzje o świecie bezpiecznym i wolnym od konfliktów. Jak pisała Melanie Klein, każde przejście od stanu przyjemności do napięcia może uruchomić mechanizmy obronne – takie jak wyparcie, racjonalizacja czy dewaluacja. W praktyce oznacza to, że umysł próbuje zminimalizować znaczenie odpoczynku lub zniekształcić obraz codzienności, by złagodzić wewnętrzny konflikt (Klein, 1946).
Jesli interesuje cię jak działa mózg osoby chorej na depresje przecytaj ten artykuł
Objawy psychiczne po powrocie z wakacji – na co zwrócić uwagę?
Jeśli wróciłeś(-aś) z urlopu i zauważasz u siebie:
- trudności z koncentracją,
- wybuchy złości lub rozdrażnienie,
- problemy ze snem lub apatię,
- silną tęsknotę za miejscem odpoczynku,
- poczucie przytłoczenia rzeczywistością,
⠀...to prawdopodobnie doświadczasz psychologicznej reakcji adaptacyjnej, którą warto zrozumieć i potraktować z łagodnością (Lazarus & Folkman, 1984; Yalom, 2008).
Zjawisko „pustki po powrocie” często wynika z gwałtownego zderzenia dwóch światów: wolności i struktury. Jak zauważa Lacan (1977), każde takie przejście może reaktywować tzw. „brak” – fundamentalne poczucie niedostatku, który towarzyszy ludzkiemu doświadczeniu. Dlatego powrót do „normalności” może wywołać lęk nieproporcjonalny do obiektywnych warunków – to nie biurko nas przeraża, lecz to, co ono symbolizuje: kontrolę, odpowiedzialność, samotność.
Jesli szukasz pomocy to ten artkul może być dla ciebie interesujący.
Stres po wakacjach a życie na emigracji
Powrót z wakacji do Wielkiej Brytanii, zwłaszcza po urlopie spędzanym w Polsce, może aktywować poczucie rozdwojenia tożsamości. Pożegnania z rodziną, powrót do obcego języka, inne tempo życia i inne wartości – wszystko to buduje napięcie emocjonalne.
To zjawisko często towarzyszy emigrantom i może prowadzić do chronicznego stresu kulturowego, który kumuluje się po urlopach (Bhugra, 2004; Leader, 2019).
W kontekście transkulturowym warto wspomnieć o pojęciu „tożsamości zawieszonej”, opisywanej w badaniach nad migrantami (Akhtar, 1995). Osoby funkcjonujące w dwóch systemach kulturowych często doświadczają powrotu do kraju zamieszkania jako aktu symbolicznego wygnania – niezależnie od racjonalnych powodów decyzji migracyjnej.
Jak zadbać o siebie po urlopie? Sprawdzone strategie regulacji emocji
- Zaplanuj "miękki powrót" Zostaw sobie dzień lub dwa po urlopie na spokojną adaptację. To może być czas bez spotkań, tylko na rozpakowanie, sen, porządkowanie.
- Uznaj swoje emocje Niepokój, smutek, rozdrażnienie – to nie oznaki "rozkapryszenia", ale naturalne sygnały przejścia między dwoma stanami psychicznymi. Jak pisał Yalom (2008), "to, czego się boimy – to często drzwi do tego, co najważniejsze".
- Nie idealizuj wakacji Przypomnij sobie także trudy urlopu: kolejki, zmęczenie, upały. To pozwala zachować równowagę i dystans.
- Wprowadź mikro-wakacje do codzienności Pielęgnuj rytuały, które przypominają Ci o tym, co dawało Ci ukojenie w czasie wolnym: spacer, poranna kawa, cisza. Regularność i rytm są kluczowe dla regulacji emocjonalnej.
- Pracuj nad równowagą work-life balance Powrót do obowiązków nie musi oznaczać powrotu do przepracowania. Przyjrzyj się swojemu rozkładowi dnia: czy zostawiasz przestrzeń na regenerację? Czy masz rytuały zamykające dzień pracy?
- Rozważ wsparcie psychologiczne Jeśli spadek nastroju utrzymuje się dłużej niż 2 tygodnie, warto skonsultować się z psychologiem – szczególnie jeśli mieszkasz za granicą i Twoja sieć wsparcia jest ograniczona.
Jak emigracja wplywa na ciebie i jakie skutki ze sobą niesie, możesz przeczytać w tym artykule
W Ośrodku Terapii i Rozwoju Yellow Scarf Support oferujemy terapię po polsku, także online, dostosowaną do potrzeb Polaków mieszkających w UK lub w innych państwach. Nasi terapeuci pracują również w nurcie psychoanalitycznym i humanistycznym, co pozwala na głęboką pracę z emocjami i znaczeniami.
Podsumowanie – pozwól sobie na łagodność.
Powrót z wakacji to moment przejścia, który – jeśli potraktujemy go z uważnością – może stać się okazją do zmiany. Może to moment, by coś uprościć, zmodyfikować swój rytm pracy, odzyskać dla siebie coś, co działało na urlopie.
Czasem to, za czym tęsknisz, nie musi czekać na kolejny wyjazd.
Bibliografia
- Akhtar, S. (1995) ‘A Third Individuation: Immigration, Identity and the Psychoanalytic Process’, Journal of the American Psychoanalytic Association, 43(4), pp. 1051–1084.
- Beck, A.T. (1979) Cognitive Therapy of Depression. New York: Guilford Press.
- Bhugra, D. (2004) ‘Migration and mental health’, Acta Psychiatrica Scandinavica, 109(4), pp. 243–258.
- Crum, A.J., Salovey, P. and Achor, S. (2013) ‘Rethinking stress: The role of mindsets in determining the stress response’, Journal of Personality and Social Psychology, 104(4), pp. 716–733.
- Freud, S. (1920) Beyond the Pleasure Principle. Vienna: Internationaler Psychoanalytischer Verlag.
- Kabat-Zinn, J. (2015) Mindfulness for Beginners. Boulder: Sounds True.
- Klein, M. (1946) ‘Notes on some schizoid mechanisms’, International Journal of Psychoanalysis, 27, pp. 99–110.
- Lacan, J. (1977) Écrits: A Selection. London: Tavistock Publications.
- Lazarus, R.S. and Folkman, S. (1984) Stress, Appraisal, and Coping. New York: Springer.
- Leader, D. (2019) Why Can’t We Sleep?. London: Penguin Books.
- Phillips, A. (2010) On Balance. London: Hamish Hamilton.
- Porges, S.W. (2011) The Polyvagal Theory: Neurophysiological Foundations of Emotions, Attachment, Communication, and Self-regulation. New York: W.W. Norton.
- Siegel, D.J. (2020) The Developing Mind: How Relationships and the Brain Interact to Shape Who We Are. 3rd edn. New York: Guilford Press.
- Vingerhoets, A.J.J.M., van Huijgevoort, M. and van Heck, G.L. (2002) ‘Leisure sickness: A pilot study on its prevalence, phenomenology, and background’, Psychotherapy and Psychosomatics, 71(6), pp. 311–317..
- Yalom, I.D. (2008) Staring at the Sun: Overcoming the Terror of Death. San Francisco: Jossey-Bass.
Jeśli zastanawiasz się nad rozpoczęciem psychoterapii, zachęcamy do skontaktowania się z nami przez telefon lub formularz kontaktowy. Nasi specjaliści chętnie odpowiedzą na Twoje pytania i pomogą Ci rozpocząć proces psycoterapii. Pamiętaj, że podejmowanie decyzji o swoim zdrowiu jest ważne i może zmienic twoje życie.
Więcej szczegółów można znaleźć na naszej stronie internetowej lub pod numerem telefonu 07534116573 Zapraszamy również do kontaktu przez email: info@osrodek.uk lub formularz kontaktowy
Zdecydowanie zachęcamy do kontaktu z naszym Ośrodkiem. Na pewno warto skonsultować swoje obawy ze specjalistą. Zapewniamy dyskrecje i przyjazną atmosferę spotkań.⠀
Komentarze (0)
Similar articles
Marihuana na emigracji: ulga, nawyk czy mechanizm ucieczki? Przewodnik dla Polaków w UK
Wielu ludzi w Wielkiej Brytanii pali marihuanę: po pracy, żeby się zresetować; w weekend — towarzysko; wieczorem — na sen. Na emigracji bywa to szybki sposób na ulgę — działa od razu, bez tłumaczenia.
Disulfiram (Esperal) – blokada po alkoholu czy element terapii? Co musisz wiedzieć o tej metodzie leczenia uzależnienia.
Uzależnienie od alkoholu to nie tylko fizjologiczna zależność. To także błędne koło napięcia, lęku, wstydu i poczucia winy – emocji, które często prowadzą do ponownego sięgnięcia po substancję. Jednym ze sposobów przecięcia tego schematu jest zastosowanie disulfiramu, znanego pod nazwą handlową Esperal (lub w wersji anglojęzycznej jako Antabuse). Choć jego stosowanie budzi wiele kontrowersji, wciąż znajduje zastosowanie – zarówno w Polsce, jak i w Wielkiej Brytanii.
Czy marihuana przejęła kontrolę nad Twoją codziennością? Jak rozpoznać subtelne mechanizmy unikania i kiedy szukać wsparcia.
Wielu dorosłych Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii sięga po marihuanę z powodów, które z pozoru wydają się niegroźne: stres w pracy, samotność na emigracji, trudności z zasypianiem, chęć „wyluzowania się” po długim dniu. Dla niektórych to sposób na chwilowe wyciszenie, dla innych rytuał, bez którego trudno wyobrazić sobie codzienność.
Słowa, które leczą: o języku, który leczy i rani w terapii uzależnień
W psychoterapii uzależnień słowa mają znaczenie fundamentalne. To nie tylko narzędzie komunikacji, ale również materiał, z którego tworzy się relacja terapeutyczna, opowieść o sobie i podstawa zmiany. Język może leczyć – ale może też ranić, wykluczać i pogłębiać wstyd.
„Czuję się, jakbym żył w dwóch światach” – co zrobić, gdy emigracja rozdziera od środka?
Życie na emigracji to dla wielu osób nie tylko szansa na rozwój zawodowy i lepsze życie materialne, ale też codzienne zmaganie się z wewnętrznym rozdźwiękiem. Polacy mieszkający w Wielkiej Brytanii często mówią: „Tu mieszkam, ale tam jest mój dom”, „Czuję się, jakbym był nigdzie”, „Jestem za mało brytyjski, ale już też nie do końca polski”.
Pozostaw komentarz
Pola oznaczona * są wymagane. Twój email nie będzie opublikowany ani udostępniony.